Jimmy (45) werd als 26-jarige opgepakt voor drugs- en wapenbezit. Hij zat hiervoor zeven maanden vast in de gevangenis van Dendermonde. Jaren later werd hij nogmaals opgepakt en zat hij twee maanden extra. “Aangezien we niets anders hadden, werd er tijdens gevechten met pennen in elkaars lijf gehakt”, zegt hij.
Jimmy was veertien jaar oud toen hij voor het eerst in contact kwam met de politie. De toenmalige tiener werd opgepakt voor het stelen van postkaarten uit een winkelcentrum. Een jaar later kwam hij voor het eerst in aanraking met drugs via foute vrienden op een feestje en leerde hij mensen kennen die in de handel zaten. Elf jaar lang gebruikte, dealde en kweekte hij een uitgebreid gamma van drugs.
Maar het was pas jaren later dat Jimmy vast kwam te zitten in de gevangenis. De ondergang van Jimmy’s drugsimperium begon toen hij een jongen rekruteerde die op straat woonde. “Ik woonde alleen en nam hem in huis. Ik stelde voor om de kosten te delen en waarschuwde hem normaal te doen. Achter mijn rug verkocht hij toch drugs aan schoolkinderen. Ik was woest. Ik gooide hem op straat, maar het was te laat. De politie was me al aan het volgen.” Jimmy schudt zijn hoofd en begint lichtjes te glimlachen. “Hij woont nog steeds in hetzelfde dorp als ik, maar hij gaat me wijselijk uit de weg.”
Uiteindelijk viel de politie binnen bij Jimmy en vonden ze van alles: van pepperspray en speciale messen tot drie kilo wiet. Daarnaast werd zijn telefoon volledig uitgelezen waarin ze berichten vonden tussen Jimmy, zijn klanten en leveranciers. “Een harde levensles”, volgens Jimmy. Hij werd veroordeeld tot zeven maanden cel. “De hel op aarde mocht beginnen”, zegt hij.
Ik deed me stoer voor, maar was eigenlijk bang
“Ik ging met een bepaalde mindset naar binnen. De cipiers zagen dit en vroegen ‘Wat ben je van plan?’, waarop ik zei ‘De eerste die afkomt, sla ik K.O.’. Ik wist echt niet wat er ging gebeuren. Ik deed me stoer voor, maar was eigenlijk bang. Heel bang. Ik dacht getest te worden, maar dat bleek niet zo te zijn.”
Vanaf het eerste moment kreeg Jimmy kans op een vervroegde vrijlating. In ruil hiervoor moest hij namen van leveranciers geven. “Had ik volledig meegewerkt, was ik sneller vrij gekomen. Maar ik heb niets gezegd en niemand verraden. Ik doe daar niet aan mee. Zo zit ik in elkaar”, zegt Jimmy. “Ik heb hier ook nooit spijt van gehad. Niet alleen voor mijn eigen principes, maar ook omdat die mannen meteen wraak zouden nemen als ik vrij kwam.”
Op een van zijn eerste dagen binnen was Jimmy op de buitenplaats toen hij een tennisbal naar hem toe gegooid kreeg. Vragend keek hij op, terwijl een aantal gedetineerden deden alsof ze aan hun vinger snoven. “Ik zag dat er een snede in de tennisbal zat, dus deed hem open. Die fucking tennisbal zat vol cocaïne. Ik was geschrokken. Ik gooide de tennisbal terug en wandelde weg. Het was meteen een stevige eerste indruk van de gevangenislevensstijl.”
Gedetineerden in de gevangenis houden zich aan een dagelijkse routine. Een enorm saaie routine, volgens Jimmy. “Triest. Het is enorm triest daar. De dag begint ’s morgens rond kwart na 5, wanneer de eerste mensen beginnen te werken. Dan is het tijd voor het ontbijt, dat je ook kan overslaan door in je bed te blijven liggen. Je werkt dan tot half 1, wanneer je je lunch uit een heel menu kunt kiezen. Hier betaal je 50 cent tot een euro voor. Na de lunchpauze wordt er terug gewerkt tot in de namiddag, dan mag je buiten wandelen. Na het avondeten is het bezoekuur en dan kruip je terug je bed in.”
Niet iedereen voert dezelfde job uit binnen de gevangenismuren. Zo lijkt het volgens Jimmy soms op een aparte samenleving. “Je hebt schoonmakers, kappers, keukenpersoneel, enzovoort. Ik scheurde oude stoffen en naaide deze samen in de vorm van een vod. Zo werden er tonnen vodden verkocht aan grote bedrijven. Bezigheidstherapie was het een beetje”, lacht hij. “Tussen het wisselen van shiften door telden de cipiers altijd de gedetineerden. Soms gebeurde het dat er iemand niet aanwezig was en dan ontstond er grote paniek. Meestal was die reden heel dom en bleek die persoon in de kelder te zitten of was hij nog aan het werk.”
Jimmy: “Ontsnappingspogingen heb ik ook gezien. Iemand liet zich bijvoorbeeld opsluiten in een ruimte waar een raampje openstond. Touwen lagen dan al klaar om over de muur te geraken. Absurd gewoon. Voor de medegevangenen is dat dan lachen. Omdat je technisch gezien het recht hebt om te ontsnappen, worden deze gevangenen zonder boe of ba terug in hun cel gezet.”
Hoewel het gevangenisleven in België niet exact zoals in de films is, maakte Jimmy verschillende filmachtige dingen mee. Een opstand leiden is daar eentje van. “We zijn een keer in opstand gekomen. Dit was een reactie op het feit dat we een uur minder buiten mochten komen van de cipiers. Toen stonden we buiten en weigerden we terug naar onze cel te gaan. We bleven drie uur lang staan. Dat was machtig”, zegt Jimmy. “We hebben ons uur langer dan toch nog gekregen. In België kunnen ze overal staken, zelfs in de gevangenis.” (lacht)
Maar de gedetineerden waren niet altijd een verenigd front. Zo heeft Jimmy meerdere keren in gevochten met de gedetineerden. “Het grootste gevecht dat ik heb gehad was toen ik mij ging moeien met een groep Albanezen en een groep Turken. Ik kende die Albanezen van vroeger, dus ik heb me hierin gemengd. Ze gingen elkaar aanvallen omdat de ene aan de andere vroeg om een sigarettenblaadje. Aangezien we niets anders hadden, werd er met pennen in elkaars lijf gehakt. Ik liep zelf geen verwondingen op. Tegen dat de cipiers ter plekke waren, was het al gestopt.”
Ik zei tegen de cipiers dat hij met zijn hoofd tegen de deur was gevallen
Jimmy, al lachend: “Zo heb ik zelf ook eens een gevecht gestart. Ik kwam toen binnen in de gevangenis, de eerste keer, en zag iemand waar ik nog geld van tegoed had. Ik heb hem toen onmiddellijk een rammeling gegeven. Ik zei tegen de cipiers dat hij met zijn hoofd tegen de deur was gevallen. Ik heb mijn geld uiteindelijk wel gekregen.”
Jimmy was geen lone wolf in de gevangenis. Hij herkende meteen een aantal gezichten, die hij eerder zag buiten de gevangenispoorten. “Een moordenaar uit Kemzeke (Wim Felix, red.) die ik kende en wat mensen van Hell’s Angels keken me aan met een blik van ‘wat kom jij hier doen’”, vertelt Jimmy. “In de gevangenis ontstaan altijd groepjes die samenklitten. Mensen kruipen samen op basis van nationaliteit. Vlamingen klitten samen, Roemenen vormen een groep, Marokkanen zoeken elkaar op, enzovoort. Ik heb in twee maanden tijd drie keer gevochten, altijd met een groep Vlamingen tegen een groep van andere nationaliteit.”
LEES OOK. Werken met criminelen: een interview met gevangenispsychologe Caroline Bruynseels
Naast de verschillende kliekjes, heb je mensen die veel bedelen voor alles: van een sigaret tot een stuk zalm. Jimmy had genoeg financiële middelen om een tv-abonnement te kopen en regelmatig een specialer avondmaal. “Er kwamen geregeld mensen naar mij met de vraag of ze een sigaret of een hap van mijn eten mochten. Binnen de gevangenis moet je dus geen vrienden maken, je weet nooit wie er je gewoon gebruikt voor je geld.”
Buiten de gevangenis merkte Jimmy pas wie écht om hem gaf. “Er zijn veel vrienden en kennissen op bezoek geweest die ik niet had verwacht. En goede vrienden die ik dan weer hoopte te zien, kwamen niet langs. Daarom ben ik nu veel afstandelijker geworden naar iedereen toe. Ik vertrouw veel mensen niet meer. Als het erop aankomt, steekt iedereen een mes in je rug”, zucht Jimmy. “Mijn ouders hebben me gelukkig niet laten vallen en zijn me meerdere keren komen bezoeken in Dendermonde. Natuurlijk waren ze niet blij met het feit dat ik vastzat, maar ze hebben het me vergeven.”
Binnen de gevangenis moet je geen vrienden maken
De eerste keer dat hij werd vrijgelaten, pakte Jimmy zijn oude leven weer op. “Ik heb toen mijn ouders bezocht, ben naar de winkel gegaan en ben de volgende dag gaan werken. Mijn baas had me niet ontslagen. Daar ben ik hem nog steeds dankbaar voor”, zegt Jimmy. “Ik ben uiteindelijk daar vertrokken, omdat ik een aanbieding kreeg bij een ander bedrijf. Ik voel me daar nog steeds schuldig over. Die baas heeft mij enorm geholpen. Ik ben nu een projectmanager, dat kunnen weinig ex-gevangenen zeggen denk ik.”
Jimmy pikte zijn leven op waar het gebleven was, maar liet de drugswereld achter zich. “Na de laatste keer heb ik tegen mezelf gezegd ‘nu is het genoeg geweest’ en ermee gekapt. Terug wat rust in mijn leven. Ik gebruikte drugs van mijn 15 jaar tot mijn 39. Ik ben hierdoor enorm veel dingen vergeten uit het verleden. Het was niet makkelijk, maar ik ben blij dat ik er vanaf ben. Een enorme opluchting.”
2022 © – The Crime Files – All rights reserved